Minnelijke verwerving

Planschade en onteigening: twee schadestelsels in elkaars vaarwater?

17 dec 2014

Het planschadestelsel staat formeel los van het onteigeningsrecht. In de praktijk kunnen echter lastige vragen ontstaan indien degene die een planschadeclaim indient, ook met de betrokken gemeente verwikkeld is in een onteigeningstraject met betrekking tot het schadeveroorzakende bestemmingsplan.

Samenloop van planschade en onteigening

Volgens bestendige planschadejurisprudentie komt schade niet voor vergoeding in aanmerking, voor zover deze door bijvoorbeeld onteigening “anderszins verzekerd” is. In gevallen dat een aanvraag om tegemoetkoming in planschade wordt ingediend terwijl er een onteigeningsprocedure loopt, doch nog niet afgerond is, ontstaat de complexe situatie dat niet op voorhand bekend is of de planschade geheel of gedeeltelijk anderszins verzekerd zal gaan zijn. Dat is namelijk afhankelijk van de vraag, in hoeverre de vast te stellen schadeloosstelling tevens betrekking zal hebben op de geleden planschade.

Gevolgen

De onzekerheid over de vraag of in de schadeloosstelling de post “planschade” wel of niet (geheel) begrepen is, leidt er toe dat er niet kan worden vastgesteld of er recht op planschade bestaat, en zo ja tot welk bedrag. Niettemin is er een planschade-aanvraag ingediend, die in beginsel binnen de daartoe bestaande wettelijke termijnen moet worden afgewikkeld. Indien planschade wordt toegekend, kan dat consequenties hebben voor de onteigeningsschadeloosstelling. Hoe dient in deze gevallen te worden gehandeld?

Marsroute

In de uitspraak ABRS 16 juli 2014 Heerlen, ECLI:NL:RVS:2014:2615 heeft de Afdeling bevestigd dat ook in het geval dat de aanvrager betrokken is in een onteigeningsprocedure, de mogelijkheid bestaat dat naast een onteigeningsschadeloosstelling tevens een aanspraak op planschade overblijft. Ten aanzien van de hiervoor gesignaleerde “catch 22” biedt de uitspraak gelukkig uitkomst: de gemeente Heerlen mag de beslissing op het planschadeverzoek uitstellen tot na het moment dat de onteigeningsprocedure onherroepelijk is afgerond.

Een goed begrip van de problematiek is het halve werk…

Het onderkennen van de problematiek omtrent de samenloop van planschade en onteigening stelt bestuursorganen in staat, de juiste beslissingen te nemen in zowel de planschadeprocedure als de onteigeningsprocedure. Een goed inzicht in de schadeposten en de kwalificatie daarvan (is dit planschade of een onteigeningsgevolg?) is daarbij van essentieel belang. SAOZ staat u bij het ontwarren van deze knoop graag van dienst!

Meer weten?! Neem dan contact op met Kees van der Lee.