Planvorming

Mogelijke staatssteun bij grondtransacties

28 jun 2011

De regelgeving van de Europese Gemeenschap heeft ook voor het bedrijfsleven en de overheid een steeds grotere invloed op de dagelijkse praktijk. Europees aanbesteden komt tegenwoordig veelvuldig voor en de Europese Commissie kijkt mee over uw schouders als het gaat om de juiste toepassing van de Europese regelgeving.

Wanneer overheden bij grondtransacties ondernemingen een voordeel verstrekken, kan dit staatssteun vormen in de zin van artikel 87 lid 1 van het EG-verdrag. (Lees verder)

Wanneer kan sprake zijn van staatssteun?

Overheidsbijdragen aan maatschappelijke voorzieningen, zoals bijvoorbeeld een zwembad of theater, zijn geen uitzondering. In deze tijden van recessie kan ook het aanbieden van bouwgrond tegen gereduceerd tarief aan de orde zijn. Maar wanneer is in deze gevallen nu sprake van (ongeoorloofde) staatssteun?

Het verlenen van staatssteun kan leiden tot een boete van Europa, en een terugbetalingsverplichting, zodat ook hier geldt: ‘voorkomen is beter dan genezen’.

Juridisch kader

Uitgangspunt bij de beoordeling van staatssteun vormen de “Mededeling betreffende staatssteunelementen bij de verkoop van grond en gebouwen door openbare instanties” (PbEG1997, C209/3), en de daarop gebaseerde beschikkingenpraktijk van de Europese Commissie.

Grondaan- en –verkopen, en andere transacties betreffende onroerende zaken tussen overheden en ondernemingen, kunnen elementen van staatssteun in zich hebben. Om dit te voorkomen gaat het er kort gezegd om, dat bij grondtransacties tussen overheden en ondernemingen een marktconforme prijs wordt betaald voor verkoop, verhuur, erfpacht of aankoop van een onroerende zaak.

Eén manier om een marktconforme prijs te bepalen, is het houden van een open en onvoorwaardelijke biedprocedure. De biedprocedure moet voldoen aan bepaalde criteria onder andere wat betreft openbaarheid.

Indien een grondtransactie plaatsvindt zonder biedprocedure, moet vóór de verkooponderhandelingen een taxatie door één of meer onafhankelijke taxateurs van onroerend goed worden verricht om de marktwaarde vast te stellen op grond van algemeen aanvaarde marktindicaties en taxatiecriteria. De aldus vastgestelde marktprijs is de minimale aankoopprijs die kan worden overeen gekomen zonder dat staatssteun wordt verleend.

De taxateur dient volgens de mededeling aan bepaalde eisen te voldoen:

  • vereiste diploma van een erkend opleidingsinstituut of gelijkwaardige universitaire opleiding;
  • relevante taxatie-ervaring en in staat de waarde van grond en gebouwen te taxeren naar gelang ligging en categorie;
  • aangesloten bij een relevante beroepsorganisatie of beëdigd.

Staatssteun als onderdeel van het totale proces

Het is dan ook zaak om u, bij transacties waarbij uw twijfels heeft over de mogelijke staatssteunaspecten, bij te laten staan door een deskundige op dit gebied en waar nodig de voorgeschreven onafhankelijke taxatie te laten verrichten. Alleen op die manier kunnen risico’s vooraf in kaart worden gebracht en worden getackeld. Zodoende kan beoordeeld worden of mogelijkerwijs sprake is van staatssteun, in hoeverre deze geoorloofd is, en of deze eventueel moet worden gemeld.

Meer weten?! Neem dan contact op met Hans Marskamp.