Hoewel de term uit Scandinavië komt, staan ook in Nederland op meerdere plekken “Skaeve Huse”. De locatiekeuze voor dergelijke woningen moet goed worden onderbouwd, waarbij “openbare orde” aspecten echter geen rol spelen.
Overgewaaid uit Denemarken
“Skaeve Huse” worden ze in Denemarken genoemd, oftewel “scheve huizen”: woningen bedoeld voor bewoners die in een normale woonomgeving voor ernstige en langdurige overlast bezorgen, zoals geluidoverlast, burenruzie, overlast gevend bezoek, stankoverlast en/of vervuiling. De woningen zijn echter niet bedoeld voor criminelen of gezinnen met kinderen. Het gaat om mensen die zich niet aan een gewone woonomgeving willen of kunnen aanpassen. Doel van de Skaeve Huse is hen tot rust te laten komen door middel van intensieve begeleiding, zorg, permanent toezicht en beheer. Bij aantoonbaar verbeterd gedrag is terugkeer naar een normale woonsituatie mogelijk.
Reuring vs risico
De locatiekeuze voor deze woonvorm leidt vaak tot verzet vanuit de buurt. Het aanwijzen van een plek die nog binnen de invloedssfeer van bestaande woningen ligt, leidt bij omwonenden vaak tot argwaan en weerstand. Het gaat immers om nieuwe bewoners die niet accorderen in een reguliere woonomgeving. Planologisch past huisvesting echter goed in een bestaande woonomgeving, zodat qua soort bestemming niet snel sprake is van een hoog planschaderisico. In de casus van ABRvS 25 november 2015, ECLI:NL:RVS:2015:3641, Eindhoven, bleken niet alleen omwonenden, maar ook bedrijven ook bezwaren te hebben tegen de komst van “Skaeve Huse”:
“Ondernemerskontakt en anderen vertegenwoordigen meerdere bedrijven die gevestigd zijn op de nabij het plangebied gelegen bedrijventerreinen Croy en De Hurk, danwel eigenaren van percelen op deze bedrijventerreinen.
…
14. Ondernemerskontakt en anderen betogen dat de raad hun economische belangen onvoldoende in zijn besluitvorming heeft betrokken. Zij vrezen dat het plan een aanzienlijke waardedaling van het in de directe omgeving gelegen onroerend goed meebrengt. In dit kader wijzen zij erop dat er in de directe omgeving van het plangebied meerdere panden leeg, te koop en te huur staan. Verder stellen zij dat er sinds de discussie over Skaeve Huse geen panden meer verhuurd zijn, vanwege de komst van Skaeve Huse. Nieuwe huurders zouden huiverig zijn voor de gevolgen van de realisering van Skaeve Huse, aldus Ondernemerskontakt en anderen. Zij vrezen voorts dat realisering van Skaeve Huse ertoe leidt dat meer beveiliging nodig is. Een toename van criminaliteit kan meebrengen dat de ondernemers een korting op door hen afgesloten verzekeringen kwijtraken.” (einde citaat)
Uit de quickscan planschade van SAOZ was echter gebleken dat geen van de in de nabijheid van het plangebied gelegen bedrijfsobjecten zou worden aangetast in de mogelijkheden en bedrijfsvoering. Ter voorkoming van de verstoring van openbare orde, veiligheid en leefklimaat had de gemeente bovendien een beheerplan opgesteld met afspraken over het beheer van de openbare ruimte en de locatie Skaeve Huse, de sociale veiligheid, handhaving van de openbare orde en een meldingen- en klachtenprocedure. Gelet op het voorgaande zag de Afdeling geen aanleiding voor het oordeel dat de nadelige gevolgen voor de gevestigde bedrijven zodanig zouden zijn dat de raad had moeten afzien van het plan.
De crux is dat je bij de realisering van “Skaeve Huse” opereert op het grensvlak van “ruimtelijke ordening” en “openbare orde”. Door “de omgeving” worden tijdens het totstandkomingsproces van het project (en later tijdens planschadeprocedures) vaak aspecten naar voren gebracht die raken aan de openbare orde, zoals de vrees voor excessieve overlast, criminaliteit of ander grensoverschrijdend gedrag. Het betreft hier een klassieke “Not In My Back Yard” ofwel een “NIMBY”-bestemming, maar dat soort aspecten en overwegingen kan niet in de beoordeling van planschade-aanspraken worden betrokken.
Bouwstenen van SAOZ
SAOZ levert bouwstenen om keuzes op te baseren. Het is verstandig tijdig advies in te winnen om beleid goed te motiveren en de kwaliteit van de besluitvorming te verhogen.
Meer weten?! Neem dan contact op met Yvonne de Looij.
