Planschade

Onafhankelijkheid als voorwaarde bij taxaties planschade en nadeelcompensatie

24 jun 2025

Binnen SAOZ is onze onafhankelijke positie een belangrijk speerpunt. Dit geldt voor al onze werkzaamheden. Bij de advisering in planschade, maar ook voor de bijbehorende taxaties, gelden diverse richtlijnen en regels.

Binnen de rechtspraak komt het aspect “onafhankelijkheid” geregeld aan de orde. Zo kwam recent in een planschadezaak over “Windpark Spui” (ECLI:NL:RVS:2025:2136) dit onderwerp ook aan bod. Uit de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State is op te maken dat een adviseur in beginsel onafhankelijk is indien hij geen deel uitmaakt van of werkzaam is onder verantwoordelijkheid van het bestuursorgaan waaraan wordt geadviseerd. In deze zaak werd het ook voor de taxateur van belang geacht dat deze niet werkzaam was bij of onder verantwoordelijkheid van het college. Dat de taxateur voor hetzelfde bureau werkt als de adviseur (of zelfs beide functies in zich verenigt!), is volgens de Afdeling geen probleem, getuige de hierop betrekking hebbende overweging:

“Anders dan [appellant sub 1] betoogt hoeft er in planschadezaken geen functiescheiding te zijn tussen de taxateur en de adviseur”.

Regelgeving NRVT

Ook binnen de regelgeving van het Nederlands Register Vastgoed Taxateurs (NRVT) is “onafhankelijkheid” een belangrijke voorwaarde voor een goede taxatie. Het NRVT merkt op dat onafhankelijk niet hetzelfde is als ongebonden. Zo kan een taxateur gebonden zijn aan een overeenkomst of aan een organisatie, maar dient deze in zijn waardeoordeel onafhankelijk te zijn.

Conform de regelgeving van het NRVT moet een Register-Taxateur diverse afwegingen maken om na te gaan of er sprake is van voldoende onafhankelijkheid om een object te taxeren. Er is geen exacte scheidslijn tussen afhankelijk en onafhankelijk. Uiteraard zijn er wel directe bedreigingen te noemen, waarbij iedere situatie op zichzelf beoordeeld moet worden. In algemene zin vormt de eerdere betrokkenheid van de taxateur bij het te taxeren object een (mogelijke) bedreiging. Dit geldt ook voor de betrokkenheid van de taxateur bij de relatie. Hierbij kan gedacht worden aan persoonlijke relaties met de opdrachtgever in de vorm van familiebanden en vriendschappen. Ook de afhankelijkheid van een zakelijke relatie met de opdrachtgever kan een rol spelen. Hierbij is de vuistregel dat men niet taxeert voor opdrachtgevers waarvan meer dan een kwart van de omzet van deze opdrachtgever komt. Last but not least is het ook van belang dat er geen sprake is van “eigen” (financiële) belangen bij de uitkomst van de taxatie.

Ook behoefte aan onafhankelijk advies?!

De taxateurs van de SAOZ bepalen bij ieder dossier of er sprake is van voldoende onafhankelijkheid om te kunnen adviseren en taxeren. Bij de SAOZ is dit aspect dus op orde en onze opdrachtgevers kunnen zich met een gerust hart op zowel onze adviezen als onze taxaties verlaten.

Ook behoefte aan onafhankelijk advies?! Neem dan contact op met Ard Hoopman.