Nadeelcompensatie

Multidisciplinaire aanpak bij wijziging van spoorwegovergangen

20 dec 2011

Overwegen sluiten

Om de verkeersveiligheid te verbeteren worden veel overwegen gesloten en vervangen door een tunnel of brug (conform overheidsbeleid waaronder de Kadernota’s Railveiligheid, en het Eerste en Tweede “Programma Verbeteren Veiligheid op Overwegen” en de “Uitwerking overwegenbeleid 2010-2020” van ProRail).

Planschade- en/of nadeelcompensatierisico’s

Aangezien spoorwegen beheerd worden door ProRail en de kruisende wegen door de gemeente of provincie, dient vooraf het nodige overleg plaats te vinden, en zal ook moeten worden bezien of, en zo ja, in welke mate, de planologie gewijzigd dient te worden. Het weghalen van een spoorwegovergang lijkt wellicht eenvoudig, maar een dergelijke verandering kan grote gevolgen hebben.

Het wijzigen van een bestemming kan immers leiden tot planschade in de vorm van vermogensschade als gevolg van een waardedaling van een onroerende zaak, en/of inkomensschade, bijvoorbeeld als gevolg van het moeten omrijden ten behoeve van bedrijfsmatige activiteiten.

Indien de planologie ongewijzigd blijft is er weliswaar geen sprake van een planschaderisico (vgl. ABRS 13 juli 2011, gemeente Stein, zaaknummer 201009114/1/H2), maar bij het nemen van verkeersbesluiten op basis van de Wegenverkeerswet en het daarop gebaseerde Besluit Administratieve Bepalingen inzake het Wegverkeer (BABW) en/of besluiten op basis van de Wegenwet, kan er wel nadeel optreden dat op grond van het stelsel van nadeelcompensatie voor vergoeding in aanmerking dient te komen (vlg. ABRS 14 september 2005, gemeente Venlo, zaaknummer 200406844/1).

Bij het afsluiten van een route voor bepaalde weggebruikers kan bijvoorbeeld sprake zijn van een verminderde bereikbaarheid van een langs die weg gevestigde ondernemer, of nadeel als gevolg van minder passerend verkeer voor een (mede) daarvan afhankelijk bedrijf, zoals een tankstation.

Multidisciplinaire aanpak

Verschillende verkeerscirculatieplannen hebben andere effecten op de omgeving. Het is daarom raadzaam in een vroegtijdig stadium de alternatieven uit het verkeerskundigonderzoek als onderlegger te laten fungeren voor het onderzoek naar planschade- en nadeelcompensatierisico’s.

Op deze wijze kunnen immers meerdere scenario’s worden uitgewerkt, waarbij alle potentieel belanghebbenden in ogenschouw worden genomen. Voorts kan een inschatting worden gemaakt of het normaal maatschappelijk risico van de schadevergoedingsstelsels zal worden overstegen of niet.

Groter draagvlak

Na een samenloop van verkeerskundig- en schadevergoedingsonderzoek kan een zorgvuldige belangen- en kostenafweging worden gemaakt bij de keuze voor één van de alternatieven, en zal de gekozen wijziging in de infrastructuur eerder door de betrokken partijen worden geaccepteerd.

Meer weten?! Neem dan contact op met Yvonne de Looij.